Blog

Rijker dan ooit, armer dan ooit

Door: Toine van der Stee
10 juli 2015

De beheerde vermogens van de KLM Pensioenfondsen zijn groter dan ooit. De beleggingsresultaten over het afgelopen jaar zijn hoger dan het langjarige gemiddelde. Voor elke euro die de fondsen aan pensioenen moeten betalen is ruimschoots meer dan een euro in kas. Zo bezien staan de fondsen er dus goed voor. Deze medaille heeft echter ook een keerzijde. Omdat de kapitaalmarktrentes historisch laag zijn, is de boekhoudkundige waardering van de pensioenverplichtingen historisch hoog. De fondsen moeten doen alsof ze in de komende jaren niet meer rendement maken dan de huidige rente op staatsleningen. Bijna niks. Het is dus maar hoe je het bekijkt.

We gaan ons niet verschuilen achter de regelgeving. Maar in deze moeilijke tijden maken de nieuwe pensioenregels het er niet gemakkelijker op. In het jaarverslag van Blue Sky Group heb ik geschreven dat als je door Europa reist, je allerlei oude defensie bouwwerken tegenkomt. De stelling van Amsterdam. Dan de Hollandse waterlinie. De forten langs de Rijn en de Maginot linie in de Elzas. Al deze bouwwerken hebben als gemeenschappelijk kenmerk dat ze nooit dienst hebben gedaan. Er is nooit een schot gevallen. De vraag is of de nieuwe regels achteraf ook overbodig zullen blijken te zijn.

Persoonlijk vind ik dat we meer vooruit moeten kijken. De volgende oorlog ziet er heel anders uit dan de vorige. We moeten ons afvragen waar in de toekomst mogelijk onheil vandaan kan komen. Dingen als de wereldwijde politieke onrust, maar ook hele nieuwe zaken zoals crowd fundingbitcoins, nieuwe vormen van beleggen. Zaken die nu nog helemaal niet geregeld zijn. Je moet kijken waar niemand kijkt.

Als ik nog wat verder vooruit kijk, droom ik wel eens even weg. Op een dag, niet zo heel ver van vandaag, stijgen de kapitaalmarktrentes. De economische groei herstelt zich, de prijzen stijgen weer voorzichtig. En stiekem lopen de dekkingsgraden van de pensioenfondsen behoorlijk op. Als de rente met slechts 2 of 3 procentpunten zou stijgen staan de pensioenfondsen er een heel stuk beter voor. Ik voorspel het niet en ik speculeer er niet op. Maar het kan gebeuren. Een sprookje? Of misschien een zonnig zomers vooruitzicht?

Toine van der Stee
directeur Algemeen Pensioenfonds KLM