Kerstmis ligt al even achter ons. Toch is de titel van deze column geen vergissing. Het zal velen van u niet ontgaan zijn dat het besturen van een pensioenfonds er in de afgelopen jaren niet gemakkelijker op is geworden. Dat komt ook doordat de eisen aan de bestuurlijke structuur flink zijn toegenomen. De samenstelling van besturen is veranderd door de toetreding van vertegenwoordigers van gepensioneerden. Er zijn nieuwe bestuurlijke organen gekomen, zoals de visitatiecommissie en het verantwoordingsorgaan. En dan zijn er nog de steeds toenemende eisen vanuit het toezicht. Besturen moeten vandaag de dag allerlei zaken bespreken en expliciet vastleggen. Heel af en toe denk ik wel eens dat het er daarbij vooral om gaat dat de externe toezichthouders kunnen laten zien dat ze hun werk hebben gedaan. Kortom, er is een hele bestuurlijke kerstboom opgetuigd.
Als de boom dan een tijdje staat, wordt er nagedacht of het allemaal is geworden wat men er van had verwacht. In dit geval heeft dat geleid tot alweer een nieuwe wet. De Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen. Deze wet beoogde onder meer om de zaken wat te vereenvoudigen. Er zouden wat minder ballen in de boom moeten hangen, het was iets te veel van het goede geworden. Helaas is er van vereenvoudiging niet veel terecht gekomen. Gelukkig is het er in de praktijk voor de KLM pensioenfondsen ook niet moeilijker op geworden. Ik wijs op het vernieuwde verantwoordingsorgaan en het verdwijnen van de deelnemersraad.
De combinatie van zowel een verantwoordingsorgaan als een deelnemersraad was nooit een gelukkige. Deelnemersraden kenden de KLM fondsen al veel langer. Toen er daarnaast een verantwoordingsorgaan kwam, leidde dat tot overlap en dubbel werk voor de besturen van de fondsen. Dat laatste raken we nu kwijt. En het nieuwe verantwoordingsorgaan heeft wat ruimere bevoegdheden gekregen dan het oude. Daarmee zeg ik niets ten nadele van de deelnemersraad noch van het verantwoordingsorgaan oude stijl.
Zoals gezegd, wordt het besturen van een pensioenfonds een steeds zwaardere taak. Het wordt moeilijker, de complexiteit neemt toe en de belangen, ook de financiële, worden steeds groter. Het is dan redelijk en zinvol dat het bestuur ook beter gevolgd kan worden en er een constructieve dialoog is met belanghebbenden. De kerstboom wordt dus niet afgetuigd. Er komen opnieuw regeltjes bij. Maar voor de verandering zit er voor de KLM fondsen een lichtpuntje in de boom.
(De vergelijking van de kerstboom en de ballen leidt ongetwijfeld tot vrolijke associaties. Daarvan distantieer ik mij natuurlijk volledig.)
